Formaty plików graficznych

Z plikami graficznymi mamy styczność na co dzień. Zwłaszcza osoby, które często wykorzystują je w swej pracy. Mowa tutaj przede wszystkim o fotografach, grafikach, agencjach reklamowych, drukarniach, i innych tego typu instytucjach, osobach. Wiedza o rodzajach formatów plików nie musi tylko i wyłącznie dotyczyć profesjonalnych grafików, programistów. Nawet i przysłowiowy laik powinien wiedzieć co nieco o plikach graficznych. Nieraz sami zajmujemy się polepszaniem naszych zdjęć, przekazywaniem ich profesjonalnym fotografom, czy też studiom fotograficznym. Warto jest zatem wiedzieć, kiedy można stosować dane pliki graficzne, a także, co oznaczają poszczególne ich skróty. W tym artykule dokładnie przedstawimy różnicę pomiędzy grafiką rastrową, a wektorową, a także powiemy, kiedy wykorzystywać dane rozszerzenia.

W obecnym czasie formaty plików graficznych dzielimy na przechowujące grafikę rastrową, bądź wektorową. W przypadku plików z grafiką rastrową dzieli się je na te, które stosują kompresję bezstratną i na te, które wykorzystują kompresję stratną. Warto również wspomnieć, iż niektóre formaty nie stosują w ogóle kompresji.

 

Grafika rastrowa

Plik rastrowy przedstawia dane obiekty w postaci bitmapy. Jest to obszar, który składa się z pikseli, czyli małych kwadracików o określonym rozmiarze w danym kolorze. By uzyskać obraz na przykład człowieka, drzewa, ptaka, itd., wykorzystywane są tysiące właśnie tego typu pikseli. Pliki przechowujące grafikę rastrową zastosowanie znajdują przede wszystkim w fotografii, a także na stronach internetowych. W obecnym czasie jedynym wyjątkiem są strony wykonane w technologii flash. Te mogą obsługiwać zarówno pliki wektorowe, jak i też rastrowe. W przypadku, gdy wykorzystujemy grafikę rastrową, aby nie utracić jakości, możemy ją jedynie pomniejszać. W przypadku powiększenia niestety piksele zostają uwydatnione, co w konsekwencji wpływa na jakość zdjęcia. To powoduje, że przy zastosowaniu grafiki bitowej w druku o wysokiej jakości, należy stosować wręcz ogromne rozdzielczości (są to liczby rzędu kilku do kilkunastu tysięcy pikseli).Na pewno jest ogromnym utrudnieniem.

 

Grafika wektorowa

W przypadku grafiki wektorowej jest zupełnie inaczej. Zawiera ona w sobie kształty złożone z krzywych, a także wypełnień. To powoduje, iż w przypadku używania plików w postaci wektorowej, możemy dowolnie powiększać i zmniejszać dany plik bez żadnej utraty jakości. Dlatego też pliki w postaci wektorowej często wykorzystywane są przez drukarnie, agencje medialne, reklamowe, itd. Pliki tworzone w technologii wektorowej są wręcz idealne pod firmowe loga. Mając jeden plik możemy go wykorzystać zarówno na małej prostokątnej wizytówce, jak i też na kilkunastu metrowym billboardzie.

Plik wektorowy możemy w szybki sposób przekształcić w bitmapę. Zabieg odwrotny jest niestety bardzo skomplikowany i często wręcz niemożliwy. W przypadku, gdy zmieniamy plik rastrowy na wektorowy proces ten nazywa się wektoryzacją lub też digitalizacją.

 

Formaty plików:

Formaty plików grafiki rastrowej wykorzystujące kompresję stratną:

Jpeg (Joint Photographic Experts Group) – jest to niewątpliwie jeden z najbardziej rozpowszechnionych formatów plików graficznych z kompresją stratną. Jest on wykorzystywany zarówno w sieci, jak i też w aparatach cyfrowych. Obsługują go obecnie praktycznie wszystkie przeglądarki. Jest idealny do zapisu obrazów naturalnych,w których znajdują się płynne przejścia barw oraz z małą ilością ostrych krawędzi, bądź też bardzo istotnych, drobnych detali.

Jpeg2000 – jest to nowsza forma formatu jpeg. Oferuje ona dużo lepszą kompresję. Podstawową zaletą tego rozszerzenia jest o wiele lepsza jakość obrazu w takim samym stopniu kompresji, co ma miejsce w przypadku zwykłego pliku jpeg.

DjVu – jest to format grafiki wytworzony do przechowywania dokumentów zeskanowanych w formie elektronicznej. Pliki, które zostaną zapisane w tym formacie mogą posiadać rozszerzenie .djvu lub .djv. Djvu jest plikiem opartym na zaawansowanej metodzie segmentacji obrazu. Grafika, która została zachowana w tym formacie zajmuje zazwyczaj 5-10 razy mniej miejsca niż ta w formacie jpeg (w przypadku dokumentów kolorowych) oraz 10-20 razy mniej (w przypadku dokumentów czarno-białych).

TIFF (Tagged Image File Format) – jest to jeden z bardziej popularnych formatów plików graficznych. Daje nam on możliwość wielu rodzajów kompresji zarówno stratnej, jak i bezstratnej. Dzięki niemu mamy możliwość przechowywania kanału alfa. Występuje on w rozszerzeniach .tif lub .tiff. Dzięki niemu możemy zapisywać obrazy, które zostały wykonane w trybie kreskowym, skali szarości, a także wielu innych trybach koloru i głębiach bitowych koloru. Jest często wykorzystywany w przygotowywaniu materiałów na komputerach domowych, w grafice trójwymiarowej (pomocniczo), a także i w obrazowaniu medycznym.

 

Formaty plików grafiki rastrowejwy korzystujące kompresję bezstratną:

PNG (Portable Network Graphic)–jest to bardzo popularny format grafiki wykorzystywany przede wszystkim w internecie. Obsługuje go przeważająca ilość przeglądarek www. Został on opracowany jako następca.gif. Jego rozszerzenie to .png. Jest skutecznie wykorzystywany zarówno w grafice, jak i też w fotografii. Możemy w nim zapisywać pliki o niskiej zawartości kolorów, co przydatne jest, gdy duża liczba jest niewskazana. Mamy również sposobność zastosowania go w trybie 48-bitowego RGB. W tym trybie obraz zapisywać już możemy w milionach kolorów bez wystąpienia zniekształceń, które to często występują w przypadku wykorzystania popularnego rozszerzenia JPEG. PNG jest określony standardem RFC2083. Natomiast wykorzystywany przez niego algorytm deflate jest określony w RFC1951.

GIF (Graphic Interchange Format) – jest to popularny typ grafiki, wykorzystywany szczególnie w internecie. Obsługują go prawie wszystkie przeglądarki. Dużą zaletą formatu jest możliwość przechowywania wielu obrazów w jednym pliku, tworząc z nich animację. Wykorzystuje typ rozszerzenia .gif. Wśród wielu osób panuje przekonanie, iż ten format obsługuje tylko 256 kolorów. Jest to błędne założenie, ponieważ to liczba kolorów, które mogą występować w jednym bloku obrazu, a nie jego całości. Dlatego, gdy wykorzystamy większą liczbę bloków, w formacie GIF możemy przechować obraz bez straty jakości, czy też liczby kolorów.

TIFF – jak wyżej.

BNP – jest to jedno z podstawowych rozszerzeń, jednakże obecnie coraz rzadziej wykorzystywanych. Ten format grafiki rastrowej oferuje zapis z kompresją RLE lub bez kompresji, który jest wykorzystywany między innym przez popularny program MS Point. W pierwotnym wydaniu został opracowany podsystem OS/2. Następnie został przejęty przez interfejsy systemów z rodziny Microsoft Windows. Obsługuje zarówno tryb RBG, jak i też RGBA. Zdjęcia w rozszerzeniu BNP składają się z miliona pikseli. Z pomocą tego rozszerzenia możemy posiadać zdjęcie 8-, 16-, lub 24-bitowe. To powoduje, iż w danym zdjęciu decydujemy o wielkości pojedynczego piksela. Dzięki temu możemy dość znacznie wpływać na ostrość i wyrazistość obrazu. Minusem tego formatu jest przede wszystkim duży rozmiar pliku, a dodatkowo obecnie nie wszystkie przeglądarki go obsługują i wyświetlają.

 

Formaty plików graficznych niewykorzystujące kompresji:

XCF (eXperimental Computing Facility) – jest to plik graficzny programu GIMP. W swym wnętrzu przechowywać on może wszelakie zaznaczenia, warstwy, ścieżki i kanały, które zostały do tej pory użyte na danym pliku. Wykorzystanie tego rozszerzenia nie powoduje efektu „spłaszczenia obrazu”, jak często ma to miejsce przy formatach takich jak PNG, GIF, czy JPG.

XPM – jest to format zapisów plików za pośrednictwem znaków ASCII, stosowanym w X Window System.

PSD – jest to podstawowy plik programu Adobe Photoshop. Może on przechowywać w swym wnętrzu wiele warstw. Zachowuje on wszystkie informacje o danej grafice. Przechowując go nie tracimy w ogóle na jakości. W każdym momencie mamy dostęp do poszczególnych warstw grafiki, przezroczystości, efektów, a także warstw tekstowych. Pliki PSD są obecnie odczytywane przez różnorodne programy do grafiki.

 

Formaty plików grafiki wektorowej

SVG (Scalable Vector Graphic)–jest to format grafiki wektorowej, który oparty został na języku XML. Jest to jeden z najczęściej wykorzystywanych formatów w grafice wektorowej. Za jego pośrednictwem możemy wytwarzać różnego rodzaju animacje. Format należy do rodziny języków XML, toteż może być on łączony z innymi językami, jak na przykład XHTML. Rozszerzenia tego formatu to .svg, .svgz. Do wykonywania grafik w formacie SVG użyć możemy na przykład wolnych programów takich jak Karbon14, Sodipodi, Sketch, a także Inkscape. Obsługiwać go możemy w dowolnym edytorze tekstu.

CDR (Corel Draw) – jest to format, którego autorem jest firma Corel Corporation. Jest to jeden z bardziej popularnych formatów plików wektorowych. Mimo dużej konkurencji nadal często to właśnie po niego sięgają graficy komputerowi.

SWF (Adobe Flash) – jest to format grafiki wektorowej wykorzystywany w  internecie. Za jego pośrednictwem możemy wykonywać animacje, a nawet i całe aplikacje. Został wykonany przez firmę Adobe z myślą o technologii flash. Pliki SWF odtwarzane są przez różnorodne przeglądarki internetowe. Wystarczy tylko zainstalować odpowiednią wtyczkę. Udostępnia ją firma Adobe. Wtyczka ta jest całkowicie bezpłatna. Problemem  plików w formacie SWF jest brak możliwości przeglądania ich w poszukiwaniu wybranego tekstu, co jak dobrze wiemy negatywnie wpływa na proces pozycjonowania. W tym przypadku należy stosować nieco inne metody pozycjonujące.

EPS (Encapsulated PostScript) – jest to format PostScript posiadający ograniczenia. Jest to uniwersalny format, który w obecnym czasie jest obsługiwany przez większość programów do grafiki wektorowej. Przy jego użyciu najlepiej jest wykonywać takie elementy jak loga, stałe znaki rozpoznawcze, które zamierzamy powielać w różnych formach, zarówno małych, jak i też dużych.

Comments are closed.